Ἡ “Ἑρμηνεία εἰς τὴν Μουσικήν”, τοῦ μοναχοῦ Παχωμίου τοῦ Ρουσάνου, ἀποτελεῖ ἕνα βραχὺ θεωρητικὸ ἐγχειρίδιο γιὰ τὴν ψαλτικὴ τέχνη, κείμενο ἰδιαίτερα προσφιλὲς στοὺς φιλομούσους (ἀφοῦ ἔχει ὣς τώρα ἐκδοθεῖ τέσσερις φορές), τὸ ὁποῖο ἔχει πρὸς τὸ παρὸν ἐντοπισθεῖ σὲ τέσσερα χειρόγραφα. Μελέτησα ἰδιαιτέρως αὐτὸ τὸ θεωρητικογράφημα καὶ βάσει τῆς ἔντυπης καὶ τῆς χειρόγραφης παραδόσεώς του ἑτοίμασα κριτικὴ ἔκδοσή του, ἡ ὁποία θὰ δημοσιευθεῖ σὲ ἐπίμετρο τῆς παρούσης ἐργασίας. Στὸ μελέτημα ποὺ παρουσίασα στὸ πρὸς τιμὴν τοῦ Ρουσάνου συγκληθὲν στὴ Ζάκυνθο συνέδριο ἔθεσα καὶ προσπάθησα νὰ ἀντιμετωπίσω ὁρισμένα εἰσαγωγικὰ ἐρωτήματα, ὅπως τὸ περὶ τῶν μουσικῶν καταβολῶν τοῦ μοναχοῦ Παχωμίου καὶ τὸ περὶ τῆς προελεύσεως τῆς μουσικότητός του ἢ τὸ περὶ τῶν αἰτίων καὶ τῆς ὅλης στοχοθεσίας τῆς θεωρητικῆς συγγραφῆς του. Ἔτσι δόθηκε ἡ ἀφορμὴ γιὰ πλέον ἐξειδικευμένη μουσικολογικὴ προσέγγιση τῆς μορφῆς τοῦ Ρουσάνου, ἀλλὰ καὶ γιὰ ἀνίχνευση τῶν ἐξαρτήσεων καὶ τῶν λοιπῶν ἐπιρροῶν τοῦ θεωρητικοῦ λόγου του, στοιχεῖα μέσῳ τῶν ὁποίων εἴμαστε πλέον σὲ θέση νὰ ἐκτιμήσουμε σαφέστερα καὶ καθαρότερα καὶ οὐσιαστικότερα τὴ συμβολή του στὴ θεωρία καὶ πράξη τῆς ψαλτικῆς τέχνης.
